Çöp gerçekleri

0 Adet Yorum

30 Nisan 2012

Bugünlerde kızımız çöp kutusunun başında nöbet tutuyor. Hele ki yanlışlıkla plastik ya da camı aynı yere atıyım anında uyarıyı alıyorum. Örneğin geçenlerde yoğurt kabını atmışım kağıtların yanına. “Ben sana demedim mi..” diyerek geldi arkamdan ve başladı saymaya öğrendiklerini. Her aldığımız ürünün paketini inceliyor, geri dönüşüm işaret var mı diye kontrol ediyor. Yakında bizim apartmanın yöneticisine yollayacağım kendisini, konuşsun halletsin şu geri dönüşüm çöp kutusu sorunu da alınsın kocaman bir tane apartmanın bahçesine. Çünkü apartman görevlimiz ikna edemedi yöneticiyi.

Doğa’nın sınıfı yaklaşık 2 haftadır geri dönüşüm konusunu işliyor. Ama öyle böyle değil, sanmayın ki sadece cam, plastik, metalin ayrıştırıp atılması gerektiğini öğrendiler. Şu anda edindikleri geri dönüşüm ve geri kazanım bilgileri ile bu minnoşlar hepimize taş çıkartır. En son Doğa bu sabah, balyalardan bahsediyordu bize şaştık kaldık. Çok güzel tabiî ki yeni nesillerin bu kadar bilinçli yetişmesi fakat sorgulamadan edemiyor insan “Acaba biz yetişkinler ne kadar bilgili ve bilinçli miyiz bu konuda?” diye. Şöyle bir düşününce çok yakınlarıma, etrafıma baktığımda örneğin görüyorum ki çok az halen çöpünü ayrıştıranlar, pilleri, kullanılmış yağlarını biriktirip atanlar.

Minicik yürekler çırpınırken kendi gelecekleri ve dünyanın geleceği için bizler halen bugünü kurtarma ve yine sadece kendimizi düşünme derdindeyiz. Ben ki bu konuda bilgili olduğumu sanırdım, yok gerçekten de benim de bilgilerimin güncellenmesine ihtiyacım varmış meğer. Tahmininizden de daha elzem bir konu geri dönüşüm ve çöp gerçekleri. İşte size çarpıcı birkaç gerçek;

*İnsanların çoğu yalnızca yedi hafta içinde ağırlıkları kadar çöp üretiyor.

*Beş plastik meşrubat şişesinin geri dönüştürülmesiyle, kayak yapılırken giyilen bir montun iç malzemesi elde edilebilir. 26 şişenin geri dönüştürülmesiyle bütün bir kayak kıyafeti için yeterlidir.

*Bir ton kağıdın geri dönüştürülmesi 17 ağacın kesilmesini önlerken, 23 bin litre su ve bir evin beş ayda tüketeceği kadar enerjinin tasarruf edilmesini sağlar.

*Tek bir metal kutunun geri dönüştürülmesiyle bir televizyonun üç saat boyunca tüketeceği enerji tasarruf edilmiş olur.

Bu bilgileri nereden mi öğrendim? Türkiye İş Bankası Kültür yayınlarının 9-15 yaş arasına yönelik Harika Bilim Serisi’nde “Keşfedin Geri Dönüşüm” adlı kitabından. İşte çocuklarınız bunları okuyor, biliyor ve sindiriyorlar. Peki ya siz ne biliyorsunuz ya da biliyorsunuz da ne yapıyorsunuz geri dönüşüm için?

Türkiye’de yılda 20 milyon tonun üzerinde evsel atık üretiliyor. Bu atıklardan yaklaşık 2.5 milyon tonu geri kazanılıyor. Sadece 1 ton kağıt için 7 bin 600 kwh enerji harcanırken, bu rakam 1 ton geri dönüştürülmüş kağıtta 2 bin 800 kwh’a iniyor.

Doğal kaynaklarımızın hem nüfus hem de tüketimimizin artması ile azaldığı bu dönemde, bu kaynaklarımızı nasıl daha doğru kullanabiliriz buna bakmak gerek. Bunu düşünen, öngören, ona göre üretim yapan şirketlerin ürünlerini tercih etmek gerek. Bu bir bakış açısıdır, bir duruştur. Hayata karşı bu duruşumuzu korumazsak, çocuklarımıza da doğru örnek olamayacağımız kesin. Ancak bu şekilde de ekonomiye katkı sağlanabilir; Hammaddelerin azalması ve doğal kaynakların tükenmesini önleyerek.

Umarım sizler de benim gibi durumun ciddiyetinin farkına varıp gerekli önlemleri ve çalışmaları bir an önce başlatırsınız önce evinizde ve sonra da yakın çevrenizde.

İlk adım

Satın aldığımız ürünlerin ambalajlarını evlerimizde ayrı birer torbada biriktirerek, ilk adımı atmış oluruz. Biriktirdiğimiz ambalaj atıklarını, evimize en yakın ambalaj atığı konteynerine atarak geri dönüşümü başlatırız. Eğer oturduğunuz belediye sınırları içerisinde ambalaj atığı konteyneri yoksa belediyenize bu konuda başvurmalısınız. Unutmayın, “Ambalaj Atıkları Kontrolü Yönetmeliği” doğrultusunda; il ve ilçe belediyeleri, ambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplamak veya toplattırmak ile yükümlüdür. Eğer belediyenizin bu yönde bir çalışması yok ise belediyenize başvuruda bulunabilirsiniz. Belediyenizin bu yönde bir çalışması var ancak atıklarınız toplanmıyor ise, belediyenize başvurarak hangi gün ve saatlerde mahallenizde atıkların toplandığına dair bilgi almanız gerekmektedir. Çevko’nun web sitesi (www.cevko.org.tr) atıkları nasıl ayrıştıracağınız ve bireysel olarak yapabileceklerinizle ilgili çok bilgilendirici.

Çöplerin yaşam süreleri

Cam şişe: yaklaşık 4000 yıl

İzmarit: yaklaşık 3 ay

Kağıt: yaklaşık 3 ay

Ciklet: yaklaşık 5 yıl

Tahta: 15 yıl

Alüminyum: 10-100 Yıl

Plastik şişe: 100-1000 Yıl

Plastik kartlar (Kredi kartı, PVC…vs.): 1000 Yıl

Atık Değerlendirme Başvuru Merkezleri

İstanbul Büyükşehir Belediyesi

İSTAÇ AŞ. (İBB İstanbul Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme San. Ve Tic. A.Ş.)

Şişecam

Ankara Valiliği Çevre Koruma Vakfı

ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıklarının Değerlendirme Vakfı)

TC Çevre ve Orman Bakanlığı

Çevre ve Orman Bakanlığı İstanbul İl Çevre Müdürlüğü

Deniz Temiz / Turmepa

Çevre ve Orman Bakanlığı Antalya İl Çevre Müdürlüğü

Çevre ve Orman Bakanlığı Bursa İl Çevre Müdürlüğü

Yeşil Adımlar Çevre Eğitim Derneği